kupowanie nieruchomości w Hiszpanii: często zadawane pytania

Zazwyczaj to ~10–12% ponad cenę: przy rynku pierwotnym VAT 10% (na Wyspach Kanaryjskich IGIC 6,5%), przy wtórnym ITP ~6–11% w zależności od regionu, do tego AJD ~0,5–1,5%, notariusz i rejestr, wycena oraz koszty związane z hipoteką. Sprawdź nasz przegląd kosztów i podatków.

Umożliwia pracę zdalną z Hiszpanii dla zagranicznego pracodawcy lub jako freelancer (klienci głównie poza Hiszpanią). Wniosek w konsulacie (wiza do 1 roku) lub w Hiszpanii (pobyt 3 lata, odnowienie o 2). Wymogi: dochód ≥ 200% SMI (w 2025 ok. 2,7 tys. €/mies.; +75% pierwszy członek rodziny, +25% każdy kolejny), relacja z pracodawcą ~3 mies. lub baza klientów, dyplom lub 3 lata doświadczenia, niekaralność, ubezpieczenie zdrowotne. Możliwy reżim Beckhama: 24% od dochodu w Hiszpanii do €600k przez 6 lat.

Empadronamiento to rejestracja miejsca zamieszkania w gminie, potwierdzająca, że mieszkasz pod konkretnym adresem.
Po co jest potrzebne: zapis dzieci do szkoły; dostęp do publicznej opieki zdrowotnej; zniżki na usługi miejskie; zaświadczenia do wizy/pozwolenia na pobyt; głosowanie w wyborach samorządowych (obywatele UE).
Jak uzyskać: udać się do Ayuntamiento (urzędu miasta) z paszportem, numerem NIE i dokumentem mieszkania (Escritura lub umowa najmu). Wydawane od ręki, bezpłatnie.
Ważne: empadronamiento nie daje prawa pobytu – to tylko rejestracja adresu.

To zarejestrowany związek partnerski dwóch osób (dowolnej płci) mieszkających razem bez ślubu. Rejestruje się go w rejestrze autonomicznym/gminnym, a wymogi różnią się (staż wspólnego pożycia, meldunek, stan cywilny, świadkowie). Skutki: ułatwia pobyt jako członek rodziny obywatela UE, dostęp do niektórych świadczeń, ochrona w najemnie/mieszkaniu. To nie to samo co małżeństwo — brak automatycznego ustroju majątkowego czy dziedziczenia bez testamentu. Rozwiązanie przez zgodę, ustanie wspólnego pożycia lub zawarcie małżeństwa.

IBI (Impuesto sobre Bienes Inmuebles) to coroczny podatek od nieruchomości.
Obliczenie: 0,4–1,3% wartości katastralnej (zależnie od gminy). Wartość katastralna jest zwykle o 30–50% niższa od rynkowej.
Przykłady:
• Apartament €150 000: IBI €300–600/rok
• Willa €500 000: IBI €800–1 500/rok
Płatność: raz w roku (zwykle wrzesień–październik) w urzędzie miasta; możliwy autodebet. Za zwłokę — 20% kary.

Dla nierezydentów obowiązują takie same podatki przy zakupie jak dla rezydentów:
• Rynek pierwotny: VAT (IVA) 10% (na Kanarach IGIC 6,5%) + AJD ok. 0,5–1,5% w zależności od regionu.
• Rynek wtórny: ITP ok. 6–11% (stawka regionalna).
Szczególny przypadek: jeśli sprzedający jest nierezydentem, kupujący musi zatrzymać 3% ceny i odprowadzić do urzędu skarbowego (Modelo 211) — to potrącenie transakcyjne, a nie własny podatek kupującego. Notariusz i rejestr to osobne opłaty.

W skrócie: mikroczip ISO, ważne szczepienie przeciw wściekliźnie, właściwe dokumenty i transport zgodny z linią lotniczą.
Kroki:
• Identyfikacja: mikroczip ISO 11784/11785 wszczepiony przed szczepieniem.
• Wścieklizna: ważna szczepionka; po pierwszej dawce odczekać 21 dni.
• Dokumenty:
– z UE — Paszport zwierzęcia wystawiony przez uprawnionego weterynarza;
– spoza UE — Unijny certyfikat zdrowia wydany w ciągu 10 dni przed wjazdem z potwierdzeniami.
• Wjazd: maks. 5 zwierząt, wyłącznie niekomercyjnie; wjazd przez punkt kontroli podróżnych.
• Transport: rezerwacja z wyprzedzeniem; transporter/klatka zgodna z IATA, woda, mata chłonna; sprawdź ograniczenia dla ras brachycefalicznych.
• Uwaga: odrobaczenie przeciw tasiemcom nie jest wymagane do Hiszpanii, może być potrzebne w tranzycie.

Krótka lista: Walencja (stosunek ceny do jakości, morze, coworking), Malaga (słońce cały rok, lotnisko, scena tech), Madryt (kariera i transport, drożej), Barcelona (ekosystem startupów, morze, wyższe koszty), Alicante (spokojniej, dobra zima), Las Palmas de Gran Canaria (idealna baza zimą, surf, coliving), Sewilla (kultura, kuchnia, przystępnie).
Jak wybrać: budżet, klimat, połączenia lotnicze i dostęp do coworkingu.

• Zakup nowego: VAT (IVA) 21% + podatek rejestracyjny 0–14,75% wg emisji CO₂.
• Zakup używanego od osoby prywatnej: ITP ~4–8% (zależnie od wspólnoty), bez VAT.
• Import spoza UE: cło ~10% + VAT 21% + ewentualny podatek rejestracyjny.
• Rocznie: IVTM — gminny podatek drogowy (kwota według miasta i mocy fiskalnej).
• Inne: opłaty DGT za przerejestrowanie i badanie ITV to opłaty, nie podatki.

Escritura de Compraventa to notarialny akt sprzedaży — główny dokument potwierdzający własność nieruchomości w Hiszpanii. Podpisuje się go w obecności notariusza po zapłacie całej ceny. Notariusz weryfikuje tożsamości, objaśnia warunki i odczytuje akt po hiszpańsku.
Zawiera: dane kupującego i sprzedającego, NIE, opis nieruchomości, cenę, sposób płatności oraz potwierdzenie braku długów.
Po podpisaniu: kupujący otrzymuje oryginał Escritury i rejestruje go w Registro de la Propiedad (€400–800, 2–8 tygodni). Po wpisie własność jest w pełni chroniona prawem.

Nota Simple to urzędowy wyciąg z Registro de la Propiedad zawierający pełne dane o nieruchomości.
Co pokazuje: aktualnego właściciela; obciążenia (hipoteka, zajęcia, służebności); granice i metraż; historię transakcji.
Po co jest potrzebna: aby sprawdzić stan prawny przed zakupem — przy hipotece lub zajęciach sprzedającego zakup jest ryzykowny.
Jak uzyskać: online w Rejestrze (€9), przez gestoríę (€20–30) lub agent zamówi bezpłatnie.
Ważność: 3 miesiące. Przed podpisaniem Escritury zamów aktualną Nota Simple.

• Wybór szkoły i rejonu: sprawdź rejon po empadronamiento i typ szkoły — publiczna, concertada lub prywatna.
• Kiedy składać: nabór zasadniczy wiosną na wrzesień; w trakcie roku — wniosek o wolne miejsca.
• Gdzie składać: online przez portal wspólnoty autonomicznej lub osobiście w szkole/urządzie miasta.
• Dokumenty: paszporty dziecka i rodzica, NIE jeśli jest, libro de familia lub akt urodzenia, empadronamiento, karta szczepień, przy przenosinach — świadectwa.
• Przydział: publikacja list, potem matrícula i złożenie oryginałów.
• Uwaga: bez meldunku pytaj o kryteria alternatywne; nowych uczniów można przyjmować w ciągu roku, jeśli są miejsca.

Top-10 zawodów deficytowych 2024–2025:

1. Programiści IT (35 000–70 000 €/rok)

2. Służba zdrowia: lekarze, pielęgniarki (30 000–60 000 €)

3. Inżynierowie (30 000–55 000 €)

4. Nauczyciele języków obcych (20 000–35 000 €)

5. Turystyka (22 000–40 000 €)

6. Logistyka (25 000–45 000 €)

7. Kucharze (18 000–35 000 €)

8. Budownictwo (20 000–35 000 €)

9. Kierowcy (20 000–30 000 €)

10. Finanse i księgowość (25 000–50 000 €)
    Język: hiszpański wymagany w większości ról; w IT w firmach międzynarodowych wystarczy angielski.

W praktyce: nierezydenci zwykle 60–70% LTV, rezydenci do ~80% na pierwsze mieszkanie. 90% zdarza się rzadko i zwykle wymaga dodatkowego zabezpieczenia/poręczyciela lub programu specjalnego. Bank finansuje niższą z wartości: cena zakupu albo wycena. Podatki i koszty (~10–12%) zwykle z własnych środków. Hasła „gwarantowane 80–90%” bez wyceny i oceny zdolności — to sygnał ostrzegawczy.

Euribor to stopa międzybankowa strefy euro, główny benchmark dla hipotek zmiennoprocentowych w Hiszpanii.
Poziom bieżący (12m): ok. 2,20% na początku listopada 2025 r. (notowania dzienne).
Zasada: oprocentowanie = Euribor + marża. Przykład: przy +0,89% stopa ≈ 3,09%. Aktualizacja zwykle co 6–12 mies.; wyższy Euribor = wyższa rata, niższy = niższa.
Kontekst: w latach 2024–2025 Euribor spadł z >2,4% do ~2,2%, odciążając kredyty zmienne.

Produkt dla właścicieli 65+: bank wypłaca rentę miesięczną lub jednorazową kwotę pod zastaw domu, a ty nadal w nim mieszkasz.
Jak działa: pożyczka pod zabezpieczenie nieruchomości (zwykle 30–40% wartości). Po śmierci spadkobiercy mogą spłacić dług i zachować dom albo bank go sprzeda.
Wymogi: wiek 65+, pełna własność bez obciążeń, wartość > 150 000 €.
Zalety: dodatkowy dochód na emeryturze; możliwość pozostania w domu.
Wady: spadkobiercy dziedziczą zadłużony majątek lub nic; oprocentowanie ~4–6%; złożone warunki.
Popularność: w Hiszpanii niezbyt popularna—często wybiera się sprzedaż i przeprowadzkę do mniejszego mieszkania.

Przygotuj:
• Paszporty/ID dziecka i rodzica
• Libro de familia lub akt urodzenia (apostille/tłumaczenie w razie potrzeby)
• Empadronamiento w Torrevieja
• Karta szczepień/zaświadczenie zdrowotne
• Świadectwa z ostatnich 1–2 lat (podział na klasę)
• Kontakty alarmowe, informacje medyczne/alergie
• Zdjęcia do dokumentów (czasem wymagane)
• Jeśli masz — NIE/TIE lub wiza (prawo do edukacji przysługuje)
Zgłoszenie online przez portal Comunitat Valenciana lub w szkole/urzędu miasta; następnie matrícula z oryginałami.

• Rodzaj konta: rezydenckie (z NIE/TIE) lub nierezydenckie.
• Dokumenty: paszport; NIE/TIE lub zaświadczenie nierezydenta; potwierdzenie adresu (empadronamiento/umowa najmu); telefon/email; potwierdzenie dochodu; oświadczenie o rezydencji podatkowej (CRS/FATCA).
• Kroki: wybór banku → wniosek online lub w oddziale → weryfikacja i podpisy → IBAN i karta → aktywacja aplikacji.
• Czas: od tego samego dnia do kilku dni.
• Opłaty: prowadzenie konta/karty, przelewy, bankomaty poza siecią; często 0 zł po spełnieniu warunków (wpływ pensji, saldo).
• Nierezydenci: możliwy wymóg Certificado de no residente.
• Firma/freelancer: mogą być potrzebne rejestracja autónomo i NIF.

• Prawo jazdy:
– UE/EOG/Szwajcaria: krajowe prawo jazdy do końca ważności; przy pobycie warto zarejestrować w DGT.
– Inne kraje (turysta): prawo jazdy + międzynarodowe (IDP), jeśli wymagane, do 6 miesięcy od wjazdu.
– Po uzyskaniu rezydencji: w ~6 miesięcy należy wymienić prawo jazdy (gdy jest umowa) lub zdać egzaminy w Hiszpanii.
• Wiek min.: 18 (wynajem zwykle 21–25 + staż).
• W aucie: prawo jazdy (i IDP), paszport/DNI, ubezpieczenie (SOA), permiso de circulación, badanie ITV.
• Wyposażenie: kamizelka odblaskowa, trójkąt lub lampa V16.

• Dane: nr klienta/umowy, adres dostawy (suministro), titular, okres (zwykle 1–2 mies.).
• Wodomierz: nr/typ, poprzedni/obecny odczyt, zużycie w m³. „Estimada” = szacunkowy, „Real” = rzeczywisty.
• Składniki opłat:
– Cuota fija (opłata stała).
– Zużycie progowe (bloques) — cena za m³ rośnie z progiem.
– Saneamiento/alcantarillado (kanalizacja).
– Depuración (oczyszczanie).
– Canon regionalny (jeśli dotyczy).
• Podatek: IVA 10% (gospodarstwa domowe).
• Do zapłaty: suma pozycji + VAT.
• Wskazówki: porównaj m³ z poprzednimi rachunkami — skok może oznaczać wyciek. Opłata basura bywa osobno.

• Identyfikacja: nr umowy, CUPS, adres, sprzedawca (comercializadora) i dystrybutor, okres.
• Taryfa/rynek: PVPC (regulowana) z pasmami punta/llano/valle lub wolny rynek (cena stała/zmienna).
• Opłata za moc (potencia): zakontraktowane kW + stała opłata za kW/dzień lub miesiąc.
• Energia: zużycie kWh wg pasm × cena/kWh; „Real” vs „Estimado”.
• Inne pozycje: wynajem licznika, opłata za energię bierną, usługi/ubezpieczenia dodatkowe.
• Podatki: IVA/IGIC i podatek elektryczny wg stawki bieżącej.
• Autokonsumpcja: compensación por excedentes — kredyt za oddane kWh.
• Do zapłaty: suma pozycji + podatki.
• Wskazówki: dopasuj potencia contratada; przenoś zużycie na godziny valle; wyłącz zbędne usługi.

• Ramy: RD 244/2019 — prosta kompensacja nadwyżek (≤100 kW) i autokonsumpcja zbiorowa. 
• Dotacje: RD 477/2021 (NextGen) na PV i magazyny poprzez wspólnoty autonomiczne.
• Skala: łącznie ~8,1–8,6 GW do końca 2024; 1,18 GW dodane w 2024; PV liderem mocy w systemie.
• Ulgi lokalne: zniżki IBI/ICIO w wielu gminach (~67% w 2025). 
• Koszt/zwrot: domowe instalacje ~€4–7 tys. (3–6 kW); zwrot 4–8 lat.

Określenie dotyczy dwóch danin:

1. Plusvalía municipal (IIVTNU) — podatek gminy od wzrostu wartości gruntu miejskiego przy sprzedaży/darowiźnie/spadku.
   • Kto płaci: zwykle sprzedający; przy darowiźnie/spadku — nabywca/spadkobierca.
   • Terminy: 30 dni roboczych (między żyjącymi) / 6 miesięcy przy spadku (z możliwością przedłużenia).
   • Obliczenie: wybór między metodą obiektywną (wartość katastralna gruntu × współczynniki) a rzeczywistym zyskiem (korzystniejsza opcja). Grunty rolne nie podlegają; bez wzrostu wartości podatek nie występuje.

2. Podatek od zysku kapitałowego przy sprzedaży (IRPF/IRNR) — od realnego zysku (sprzedaż − nabycie ± koszty). Dostępne ulgi (np. reinwestycja w mieszkanie główne, dla seniorów).

• Podatek od zysku kapitałowego:
  – Rezydenci (IRPF): skala 19%/21%/23%/27%/28%.
  – Nierezydenci (IRNR): podatek od zysku; kupujący potrąca 3% ceny (Modelo 211), sprzedający składa Modelo 210 (4 mies.) do rozliczenia/zwrotu.
  – Odliczenia: koszty nabycia/sprzedaży, pośrednik, notariusz/rejestr, ulepszenia. Ulgi: reinwestycja w mieszkanie główne, 65+ itd.

• Plusvalía municipal (IIVTNU): podatek gminy od wzrostu wartości gruntu miejskiego; bez wzrostu — 0.

• VAT (IVA): tylko przy pierwszej sprzedaży nowego lokalu przez dewelopera (zwykle 10%); zwykła sprzedaż wtórna bez VAT.

• Inne: zamknięcie hipoteki u notariusza/rejestrze, zaświadczenia.

To zależy od priorytetów:
• Klimat i styl życia: Hiszpania = więcej słońca i tańsze życie; Izrael = dynamiczne miasta nadmorskie.
• Bezpieczeństwo i stabilność: w Izraelu wyższe ryzyko geopolityczne; Hiszpania zwykle stabilniejsza.
• Koszty życia: Hiszpania jest tańsza (mieszkanie/żywność); Izrael (Tel Awiw/Jerozolima) droższy.
• Praca i płace: w Izraelu wyższe zarobki w tech/biomed/obronności; Hiszpania — lepszy work-life balance i rosnące turystyka/usługi/tech.
• Zdrowie i edukacja: solidne systemy w obu; w Hiszpanii powszechna opieka publiczna i niskie dopłaty; Izrael — innowacje medyczne i mocne uczelnie STEM.
Szybka wskazówka: chcesz maksymalnych zarobków w tech i tempa kariery → Izrael. Wolisz słońce, niższe koszty i balans → Hiszpania.

To zależy:
• Klimat i styl życia: Hiszpania = więcej słońca i tańsze życie towarzyskie; Francja = silne metropolie i kultura.
• Koszty vs. pensje: Hiszpania zwykle tańsza; Francja daje wyższe płace, ale też wyższe koszty/podatki.
• Służba zdrowia: solidna publiczna w obu; dopłaty często niższe w Hiszpanii.
• Rynek pracy: Francja — przemysł/inżynieria/luksus; Hiszpania — turystyka/usługi i tech-huby (Madryt, Barcelona, Walencja).
• Rodzina/edukacja: dobra sieć publiczna; Hiszpania częściej tańsza, Francja ma prestiżowe grandes écoles.
• Język/integracja: francuski vs. hiszpański.
• Pobyt: dla UE — bez barier; spoza UE — podobne ścieżki, w Hiszpanii popularna wiza dla cyfrowych nomadów.
Szybka decyzja: stawiasz na płacę i karierę → Francja. Szukasz słońca, niższych kosztów i balansu → Hiszpania.

To zależy: Walencja ma większy rynek pracy, uczelnie, kulturę i świetny transport (metro/AVE) + miejskie plaże; Alicante jest słoneczniejsze i spokojniejsze, życie przy plaży i zwykle niższe koszty. Wskazówka: kariera i wydarzenia → Walencja; słońce, plaża i luźne tempo → Alicante.

To zależy. Hiszpania: więcej słońca, zwykle niższe koszty życia, mocna publiczna służba zdrowia i dobry work-life balance. Włochy: wielkie dziedzictwo i kuchnia, centra mody/projektowania/motoryzacji. Wskazówka: słońce i umiarkowane koszty → Hiszpania; kultura klasyczna i design → Włochy.

Kupujący: paszport/DNI, NIE, adres podatkowy, potwierdzenie środków (wyciągi/przelewy), hiszpański IBAN, rezerwacja i/lub umowa arras; przy kredycie: wstępna decyzja, wycena (tasación), ubezpieczenia. U notariusza: środki gotowe (przelew/czek bankowy), dane do zapłaty ITP lub IVA+AJD. Due diligence: aktualna Nota Simple, ostatni IBI, zaświadczenie o braku długu we wspólnocie, świadectwo energetyczne (CEE), numer katastralny; w nowym budynku: LPO i seguro decenal.

Trudno, ale bywa. W tym budżecie 2 sypialnie są bardzo rzadkie i zwykle stare, do remontu, niski parter lub 500–900 m od plaży. Średnia cena/m² w 2025 r. przy wybrzeżu jest wyższa. Rozważ zwiększenie budżetu do 70–90 tys. €, 1 sypialnię lub okolice Acequión, Los Náufragos, La Mata. Sprawdzaj bieżące filtry (≤60 000 €, 2 pokoje).

Tak. Wystarczy pełnomocnictwo notarialne dla przedstawiciela.
Kroki:

1. Pełnomocnictwo (w Hiszpanii lub w kraju z apostille) z uprawnieniami do sprzedaży, odbioru środków i wykreślenia hipotek.

2. Dokumenty: paszport/NIE, Escritura, aktualna Nota Simple, IBI, zaświadczenie o braku długu we wspólnocie, świadectwo energetyczne (CEE), dane konta.

3. Akt: pełnomocnik podpisuje akt sprzedaży u notariusza; ewentualną hipotekę kasuje.

4. Podatki: plusvalía i podatek od zysku kapitałowego (IRPF/IRNR). Dla nierezydenta kupujący potrąca 3%; rozliczenie przez Modelo 210.

5. Wypłata: przelew/czek; zgłoszenie do rejestru robi notariusz/gestoría.

Właściciel zwykle: opłaty wspólnoty (comunidad) — często wliczone w czynsz, podatek IBI, ubezpieczenie, prowizja agencji i przygotowanie umowy, naprawy konserwacyjne/większe awarie.
Najemca zwykle: czynsz, kaucja ustawowa (1 miesiąc) + ewentualne dodatkowe gwarancje (do 2 mies.), media (prąd, woda, gaz, Internet), drobne naprawy eksploatacyjne, opcjonalne ubezpieczenie ruchomości.
W zależności od umowy/miasta: opłata za śmieci i/lub comunidad mogą być przeniesione — musi być na piśmie.

• Brutto = (czynsz roczny / cena zakupu) × 100.
• Netto (cap rate) = (czynsz – roczne koszty) / (cena + koszty zakupu) × 100.
• Cash-on-cash = (roczny przepływ netto przed podatkiem) / (wkład własny) × 100.
Koszty: IBI, comunidad, ubezp., utrzymanie, zarządzanie, pustostan 5–8 %, naprawy.
Przykład: 180 000 € + 10 000 €, czynsz 11 400 €/r, koszty 2 200 €/r → brutto 6,3 %, netto 4,8 %; wkład 80 000 €, przepływ 5 000 €/r → CoC 6,3 %.

Najczęściej 3 000–6 000 € na rynku wtórnym (lub ~1–2 % przy droższych lokalach). Przy nowych inwestycjach deweloperzy pobierają 3 000–10 000 € (lub 1–3 %). Kwota jest zaliczana na cenę i blokuje ofertę na 7–15 dni do umowy arras (≈10 %). Zawsze żądaj potwierdzenia i warunków zwrotu (klauzula kredytowa, istotne wady prawne).

• Terminy typowe: selekcja 1–3 tyg.; rezerwacja 7–15 dni na sprawdzenie; akt u notariusza po 3–6 tyg. (z kredytem 4–8 tyg.).
• Kroki: rezerwacja, due diligence & Nota Simple, ewentualne arras (~10%), NIE, konto w banku, wycena/kredyt, akt notarialny, podatek ITP lub IVA+AJD, rejestr.
• Wyjazdy? Nie są potrzebne, jeśli udzielisz pełnomocnictwa notarialnego. Opcjonalnie 1 wizyta.

Tak. Standard to LTV 60–70 %, okres 15–25 lat (czasem 30), wiek przy spłacie ≤70–75. Stopy stałe/zmienne/mix, DTI ≤30–35 %.
Dokumenty: paszport + NIE, potwierdzenie dochodów, zeznania podatkowe, wyciągi 6–12 mies., raport kredytowy, tasación, źródło wkładu własnego.
Koszty: wycena €300–600, prowizja 0–1 %, ubezpieczenia, + podatki/opłaty (ITP lub IVA+AJD, notariusz/rejestr).
Czas: 4–8 tygodni. Potrzebne konto w Hiszpanii i NIE.

Tak. SNS zapewnia powszechny dostęp dla rezydentów, silną podstawową opiekę i dobre szpitale publiczne. Świadczenia są zwykle bezpłatne w miejscu udzielenia (małe dopłaty do leków). W niepilnych specjalizacjach bywają kolejki — wielu wybiera ubezpieczenie prywatne dla szybszego dostępu. Turyści z UE korzystają z EHIC; pozostali potrzebują prywatnego ubezpieczenia.

• System: publiczny SNS obejmuje ciążę, poród i połóg bezpłatnie dla rezydentów (karta zdrowia). Wiele osób ma też ubezpieczenie prywatne (pamiętaj o karencjach 8–10 mies.).

• Opieka: położna + ginekolog; badania i USG ok. 12/20/32 tydz.; możliwy plan porodu.

• Poród: szpitale publiczne/prywatne; znieczulenie zewnątrzoponowe, osoba towarzysząca, wczesna laktacja.

• Po porodzie: rooming-in, badania noworodka, pediatra i szczepienia.

• Formalności: Registro Civil (najlepiej w 5–8 dni), zgłoszenie do systemu zdrowia, ewent. dokumenty konsularne.

• Urlopy: pracującym rodzicom po 16 tygodni (płatne).

• Bez rezydencji: wymagane ubezpieczenie/EHIC (UE).

• UE/EOG (Polska): Możesz jeździć na polskim prawie jazdy jako rezydent Hiszpanii; możesz też wymienić je administracyjnie na hiszpańskie (bez egzaminów). Wymiana bywa praktyczna przy odnowieniu/mandatach.

• Szwajcaria/Andora/Monako/Liechtenstein: w większości przypadków wymiana możliwa (warunki zależą od kategorii i ważności dokumentu).

• Kraje bez umów (np. USA, Kanada, Australia): zagraniczne prawo jazdy ważne 6 miesięcy od uzyskania rezydencji. Potem brak wymiany → trzeba zdać hiszpańskie od zera (teoria + praktyka).

• Turyści: mogą prowadzić czasowo; często zalecany IDP.

Uzyskanie “od zera” (gdy brak wymiany):

1. Badania lekarskie (psicotécnico).

2. Wniosek w DGT (termin, opłata).

3. Egzamin teoretyczny.

4. Egzamin praktyczny.

5. Odbiór permiso de conducir.

To zależy od priorytetów.

• Hiszpania: więcej słońca, publiczna służba zdrowia, zwykle niższe koszty poza top-miastami, lepszy work-life balance. Minus: niższe pensje i spokojniejszy rynek pracy.

• Wielka Brytania: wyższe płace i kariera (Londyn, Cambridge, Oxford, Manchester), angielski na co dzień. Wady: drogi najem/żłobki, pogoda, ostrzejsze wizy po Brexicie; NHS darmowy, ale kolejki.
  W skrócie: klimat i koszty → Hiszpania; zarobki i ścieżka kariery → UK.

• Zdrowie: Hiszpania — powszechna publiczna opieka; Kanada — Medicare prowincjonalny, dobry, lecz kolejki do planowych świadczeń.

• Praca i płace: Kanada = wyższe zarobki i popyt w STEM/medycynie/inż.; Hiszpania = stabilniej, rośnie remote/usługi/turystyka/niszowe tech.

• Imigracja: Kanada ma jasne ścieżki do PR (Express Entry, PNP, studia→PGWP); w Hiszpanii DNV/Non-Lucrative/praca, do stałego pobytu dłużej.

• Koszty życia: Hiszpania zwykle tańsza poza Madrytem/Barceloną; Kanada droga w Toronto/Vancouver.

• Klimat/styl: Hiszpania — łagodny, śródziemnomorski; Kanada — mroźne zimy, świetna natura.
  W skrócie: jakość życia i klimat → Hiszpania; zarobki i klarowna ścieżka PR → Kanada.

• Hiszpania: publiczna opieka zdrowotna, bezpieczeństwo, lepszy balans, niższe koszty poza największymi miastami, wizy Digital Nomad/Non-Lucrative. Niższe średnie płace.

• USA: najwyższe zarobki i dynamika rynku, ale droga służba zdrowia, trudne wizy, wysokie koszty w hubach.
  W skrócie: jakość życia i zdrowie → Hiszpania; maksymalne zarobki i kariera → USA.

• Zdrowie: oba kraje mają powszechną publiczną opiekę; w Hiszpanii dostęp bardziej równy, we Włoszech dobra jakość, lecz różnice regionalne.

• Praca/płace: zbliżone (umiarkowane). Hiszpania: turystyka/usługi/niszowe IT; Włochy: przemysł/design/ochrona zdrowia.

• Wizy: Hiszpania — Digital Nomad, Non-Lucrative, Work/HQ. Włochy — Elective Residence (bez pracy), wizy pracownicze i Digital Nomad; procedury częściej biurokratyczne.

• Koszty życia: porównywalne; Hiszpania bywa tańsza poza top-miastami; północ Włoch droższa od południa.

• Język/integracja: hiszpański zwykle łatwiejszy; poza kurortami we Włoszech potrzebny włoski.

• Klimat/styl: oba śródziemnomorskie; Hiszpania bardziej słoneczna, Włochy — kultura i kuchnia na każdym kroku.
  W skrócie: słońce, prostsze formalności, koszt → Hiszpania. Włoska kultura/kuchnia i akceptacja biurokracji → Włochy.

1. Nota Simple (rejestr): właściciel, hipoteki, zajęcia, służebności.

2. Katastr & plany: metraże/granice zgodne z Escriturą.

3. Zadłużenia: IBI, odpady, zaświadczenie o braku długu od comunidad (opłaty/specjalne składki).

4. Legalność: pozwolenia bud./pierwsze zasiedlenie lub cédula, zgodność z planem.

5. Stan techniczny: przegląd eksperta; w budynku raporty ITE/IEE; wilgoć/konstrukcja/instalacje.

6. Certyfikaty: energetyczny (CEE), habitabilidad/ocupación, protokoły prądu/gazu/wody.

7. Najem & ograniczenia: aktywne umowy, zasady najem krótkoterminowy/licencja, prawa osób trzecich.

8. Wycena (tasación) przy kredycie; ryzyka (wybrzeże/powódź).

9. Koszty zakupu: ITP lub VAT+AJD, notariusz/rejestr/gestoría.

10. Umowy: rezerwacja, potem arras (~10%) z klauzulą finansowania i czystego tytułu.

11. Dokumenty kupującego: NIE, hiszpańskie konto; pełnomocnictwo przy zakupie zdalnym.
    Wskazówka: zatrudnij niezależnego prawnika i zbieraj wszystko na piśmie.

• Tytuł i obciążenia: hipoteki/zajęcia/służebności bez pełnej Noty Simple i sprawdzenia rejestru.

• Metraż/legalność: rozbieżności Katastr–Escritura; rozbudowy bez pozwoleń, brak cédula/first occupancy.

• Zadłużenia: IBI, odpady, zadłużenie wspólnoty (w tym „derramas”) przechodzą na kupującego.

• Stan techniczny: wilgoć/konstrukcja/instalacje niewidoczne na zdjęciach.

• Najem/ograniczenia: aktywne umowy, brak licencji turystycznej lub lokalne zakazy.

• Wycena i kredyt: niska tasación → większy wkład własny; zdalnie bank działa wolniej.

• Płatności/oszustwa: rezerwacje na niepewne konta, spoofing danych bankowych.

• Podpisy/media: bez pełnomocnictwa przeciąga się akt, wpis i przepięcia mediów.
  Jak się chronić: niezależny prawnik, pełna due diligence (Rejestr/Katastr/Gmina), zaświadczenie o braku długu wspólnoty, przegląd techniczny, wycena bankowa, bezpieczne przelewy, pełnomocnictwo.

Orientacyjnie:

• IBI: mieszkanie €300–800/rok; willa €800–1 800/rok.

• Wywóz odpadów: €50–150/rok.

• Wspólnota (comunidad): mieszkanie €40–150/mies; willa w urbanizacji €20–80/mies.

• Ubezpieczenie: mieszkanie €120–300/rok; willa €250–600/rok.

• Media (zwykłe zużycie): prąd €40–120/mies, woda €15–40/mies, gaz €20–60/mies, internet €25–40/mies.

• Utrzymanie: rezerwa 0,5–1 % wartości/rok; basen/ogród €60–200/mies.

• Drugi dom pusty: opłaty stałe prąd/woda €15–30/mies każda; alarm €20–40/mies.
  Przykłady: mieszkanie nad morzem €1 800–3 200/rok; willa z basenem €3 500–7 000/rok.

1. Rentowność brutto = czynsz roczny / cena zakupu.

2. Rentowność netto (cap rate) = NOI / cena, gdzie NOI = czynsz − (wspólnota, IBI, ubezpieczenie, utrzymanie, pustostan, zarządzanie, media jeśli po stronie właściciela).

3. Cash-on-cash = (NOI − rata roczna kredytu) / gotówka (wkład + koszty nabycia).

4. Uwaga: ITP lub VAT+AJD, licencja najmu turystycznego, IRPF/IRNR, CAPEX.

Przykład: €200 000, najem €1 000/mies (= €12 000/rok), koszty €3 900/rok ⇒ NOI €8 100 → brutto 6,0 %, netto 4,05 %; z kredytem (€7 200/rok) i gotówką €100 000 ⇒ CoC ≈ 0,9 %.

W zależności od wybranego lokalu — od 3 000 € do 6 000 €.

Tak. W Hiszpanii funkcjonuje edukacja włączająca oraz wsparcie medyczno-socjalne. Szkoły mają pedagogów/PT, logopedów (AL), doradców, indywidualne dostosowania i w razie potrzeby klasy specjalistyczne/TEA. SNS zapewnia pediatrię, skierowania do wczesnej interwencji (0–6), rehabilitację. Ustalenie stopnia niepełnosprawności i dependencia daje dostęp do świadczeń i priorytetów.
Co zabrać: przetłumaczone dokumenty medyczne/szkolne, IEP/PEI, historię terapii.
Kroki: empadronamiento → szkoła + zespół wsparcia → ośrodek zdrowia → wniosek o niepełnosprawność/dependencia. Zwykle adaptacja przebiega stopniowo i pomyślnie.

Zależnie od szkół, budżetu i klimatu.

• Walencja (aglomeracja): morze, rozsądne czynsze, dobra służba zdrowia, szkoły międzynarodowe.

• Alicante/Costa Blanca: łagodna zima, spokojne tempo, tanie loty.

• Malaga/Costa del Sol: bogata oferta dla rodzin i szkół, duża diaspora.

• Madryt (Pozuelo, Boadilla, Tres Cantos): top praca i edukacja, wyższe koszty.

• Barcelona (Sant Cugat, Castelldefels): świetne szkoły, drożej.

• Spokojniejsze miasta: Saragossa, Oviedo, A Coruña, Valladolid.
  Skrót: słońce + morze → Walencja/Alicante/Malaga; kariera + najlepsze szkoły → Madryt/Barcelona.

NIE to hiszpański identyfikator podatkowo-prawny cudzoziemca. Jest niezbędny do zakupu nieruchomości, zapłaty podatków (ITP/VAT/AJD), otwarcia konta, uruchomienia mediów, ubezpieczeń, pracy/firmy, zakupu samochodu oraz spraw w urzędzie skarbowym i rejestrach.
Jak uzyskać: w policji/Extranjería w Hiszpanii lub w konsulacie; także przez pełnomocnictwo. Wymagane: paszport, formularz EX-15, uzasadnienie i opłata. Numer jest bezterminowy.

Niekoniecznie. Cena zależy od rodzaju stopy (stała/zmienna powiązana z Euribor), Twojego profilu i rezydencji (dla nierezydentów zwykle wyższe stawki i niższy LTV), a także od kosztów (prowizja, wycena, notariusz/rejestr/podatki) i wiązanych produktów (ubezpieczenia, zlecenia stałe). Porównuj TAE/APR, nie tylko nominal. Wniosek: bywa konkurencyjnie, ale nie „bardzo tanio” z definicji.

Dostępny. Standard: LTV 60–70 %, okres 20–30 lat, stała lub zmienna (Euribor + marża), DTI ≤ 30–40 %. Wymagane: paszport, NIE, potwierdzenie dochodów (2–3 lata PIT/zaświadczeń), wyciągi bankowe, raport kredytowy, tasación (wycena), ubezpieczenie mieszkania (często na życie). Koszty: notariusz/rejestr/gestoría, AJD + VAT przy nowych lub ITP przy wtórnych. Dla nierezydentów stawki zwykle wyższe.

• Płace umiarkowane vs. top UE.

• Biurokracja i długie terminy.

• Mieszkania drogie w prime; ograniczenia najmu turystycznego.

• Język: hiszpański potrzebny poza strefami expat.

• Rynek pracy sezonowy w turystyce/usługach.

• Klimat: upały/susza w części kraju.

• Podatki/składki odczuwalne, inne zasady dla nierezydentów.
  Rada: budżet konserwatywny, hiszpański, dokumenty z wyprzedzeniem, wsparcie prawnika/gestora.

Zasadniczo tak. W Hiszpanii od 2005 r. obowiązuje małżeństwo jednopłciowe, wspólna adopcja, istnieją przepisy antydyskryminacyjne, a od 2023 r. ustawa trans ułatwia prawną korektę płci (z warunkami wiekowymi). Publiczna służba zdrowia jest inkluzywna, silne społeczności, duże Pride. Ale: występują różnice regionalne, sporadyczne przestępstwa z nienawiści, a integracja zależy od języka/pracy. Ogólnie Hiszpania jest bardzo przyjazna.

Zależy od kierunku. Z dobrą dokumentacją i językiem jest to do zrobienia; medycyna, architektura, część STEM i podwójne dyplomy są najbardziej konkurencyjne.
Licencjat: uznanie świadectw/UNEDasiss, transkrypty, język (hiszpański B2–C1 lub angielski), preinscripción i limity miejsc.
Magisterka: uznany dyplom, CV, referencje, czasem GMAT/rozmowa.
Publiczne — progi punktowe; prywatne — własna rekrutacja. Wiza (spoza UE): list przyjęcia, środki, ubezpieczenie. Wniosek: spełnij kryteria i terminy — realne, najtrudniej na hity.

Zależy od priorytetów.

• Praca/płace: Niemcy prowadzą (przemysł/inżynieria/IT); Hiszpania — usługi i rosnący tech.

• Koszty życia: mieszkanie i czas wolny często taniej w Hiszpanii (poza Madrytem/Barceloną).

• Klimat/styl: śródziemnomorski vs. cztery pory roku i porządek.

• Język: hiszpański vs. niemiecki (angielski głównie w IT).

• Pobyt: Digital Nomad (ES) vs. Blue Card (DE).
  Skrót: klimat + koszty → Hiszpania; wyższe płace + kariera przemysłowa → Niemcy.

Tak, to standard. Kroki: wideoprezentacje → rezerwacja → umowa arras → pełnomocnictwo dla naszego prawnika → due diligence (Nota Simple, zadłużenia, kataster) → ewentualny kredyt i wycena → akt notarialny przez pełnomocnika → wpis do rejestru i media.
Wymagane: NIE, paszport, środki o legalnym źródle, tłumaczenia przysięgłe/apostille wg potrzeb. Płatności zgodnie z KYC/AML. Przyjazd nie jest konieczny.

Ryzyko istnieje, lecz nie jest powszechne i dotyczy głównie pustostanów bez nadzoru.

• Zamieszkały lokal (dom/wakacyjny realnie używany): wtargnięcie to przestępstwo; przy szybkim zgłoszeniu i dowodach zamieszkania policja może usunąć sprawców.

• Lokal rzeczywiście pusty: to zajęcie bez tytułu, zwykle wymaga postępowania sądowego; trwa dłużej, ale eksmituje się.
  Prewencja: drzwi antywłamaniowe, alarm z monitoringiem, monitoring wspólnoty, kontakt z sąsiadami, brak oznak pustki, profesjonalne zarządzanie, ubezpieczenie z ochroną prawną/„ocupación”, poprawne umowy i selekcja najemców.
  Gdy się zdarzy: nic nie podpisuj, zgłoś natychmiast, przedstaw dowody zamieszkania, prawnik do przyspieszonej eksmisji.

Częściowo fakt, ale z zastrzeżeniami.

• Nierezydenci: zwykle 60–70% LTV.

• Rezydenci (pierwsze mieszkanie): standard do 80%; 90% to rzadkość (mocny profil/programy młodych/akcje lub dodatkowe zabezpieczenia).

• Bank liczy od niższej z ceny lub wyceny; koszty/podatki są poza kredytem.

• >80% zwykle wymaga poręczyciela/dodatkowego zabezpieczenia.
  Wniosek: 80–90% istnieje, lecz nie jest normą; planuj 60–80%.